به گزارش «سرویس دام، طیور و آبزیان» «ماکی دام – پایگاه خبری صنعت دام، طیور و آبزیان»؛ در پرواربندی گوسفند و گاو نکات مدیریتی بسیاری از جمله؛ تغذیه، واکسن و بیماری‌ها و… باید مورد توجه قرار گیرد و عدم توجه به این موارد باعث شکست پروژه خواهد بود.
۱- دام باید از مراکز معتبر تهیه شود.
۲- قبل از هرگونه اقدام به منظور پرواربندی باید سلامت دام توسط دامپزشک مورد تایید قرار گیرد.
۳- جهت پرواربندی لازم است قرص یا شربت ضدانگل برای پاکسازی انگل‌های درونی دام به مدت یک هفته تجویز شود.
۴- محوطه گوسفند داری یا گاوداری ضد عفونی شود.
۵- آب مصرفی دام قبلا نمونه برداری شده و به آزمایشگاه معتبر ارسال شود تا املاح آن مشخص شود.
۶- خوراک مورد نیاز تا آخر دوره پرواربندی باید تهیه و قبل از آن با یک متخصص تغذیه هماهنگی‌های لازم صورت پذیرد.
۷- برای این منظور باید کارگر ماهر و ورزیده و آموزش‌دیده در نظر گرفته شود.
۸- واکسن‌های مورد نیاز دام باید قبلا تهیه و توسط دامپزشک تزریق شود.
۹- باتوجه به اینکه تغذیه دام ۶۰ الی ۷۰درصد هزینه را شامل می‌شود در خرید اقلام غذایی بهترین و ارزان‌ترین باید انتخاب شود.
۱۰- علوفه و کنسانتره به همراه مکمل‌های معدنی و ویتامین‌ها به همراه نمک و سایر مکمل‌ها باید در بالانس نمودن جیره در دسترس باشد.
۱۱- در سیستم پرواری در ایران شرائط ۵۰ به ۵۰ اعمال می‌شود یعنی ۵۰درصد علوفه و ۵۰درصد کنسانتره که این نسبت در حال حاضر برای پروار مناسب نبوده و باید این نسبت به سود کنسانتره تغییر یابد. در کشور ترکیه این نسبت تا ۳۰ به ۷۰ هم مشاهده شده است یعنی ۳۰درصد علوفه و ۷۰درصد کنسانتره. ولی بخاطر افزایش قیمت نهاده‌های کشاورزی و محدودیت‌هایی نظیر آن توصیه می‌شود نسبت ۴۰ به ۶۰ درصد یعنی ۴۰درصد علوفه و ۶۰درصد کنسانتره رعایت شود.
بیشتر بدانیم:
روش‌های پرورش گوسفند (بخش نخست)
رفع مشکلات بهداشتی پرورش دام با مصرف خوراک صنعتی
۱۲- عمده غذاهای گاو و گوسفند به دو دسته علوفه و کنسانتره تقسیم می‌شود. در قسمت علوفه (یونجه – تفاله تر و یا خشک چغندر – کاه- شبدر- چاودار- تیموتی- برموداگراس – و جوی دوسر یا یولاف) و در بخش کنسانتره (کنسانتره کارخانجات خوراک دام- جو- سبوس- گندم- ضایات نان- ملاس- دانه ذرت- کنجاله سویا- ذرت علوفه‌ای – مواد سیلویی)
۱۳- تهیه جیره بر اساس وزن زنده دام می‌باشد.
۱۴- کوتاه‌ترین فرمول محاسبه ضریب ۳ درصد وزن زنده دام می‌باشد. بعنوان مثال اگر گوسفندی ۵۰ کیلوگرم وزن داشته باشد می‌توان از طریق فرمول فوق محاسبات را انجام داد :
۵۰ کیلو گرم وزن زنده گوسفند × ۳درصد وزن زنده = میزان احتیاج روزانه به ماده خشک ۵/۱ کیلو DM
۱۵- این فرمول در مور پروار گاو نیز صدق می‌کند ولی برای گاو شیری باید محاسبات دیگری انجام داد که از حوصله این بحث خارج است.
۱۶- از ۱۵۰۰ گرم فوق ۶۰درصد کنسانتره و ۴۰درصد باید علوفه باشد.
۱۷- محدودیت‌ها باید اعمال شود بعنوان مثال در استفاده از اوره باید ۱ درصد جبره مصرف شود.
۱۸- غذا باید در ۳ نوبت تجویز شود صبح ساعت ۶ – ظهر ساعت ۱ الی ۲ و شب ساعت ۷-۸
۱۹- جیره باید به آرامی و در عرض ۱۰ روز بطور کامل تغذیه شود.
۲۰- از مجموع جیره بالانس شده فوق روزانه ۲۵۰ تا ۳۰۰ گرم افزایش وزن خواهیم داشت که در ماه افزایش وزنی حدود ۸-۱۰ کیلو خواهد بود.
۲۱- آب کافی و تمیز به همراه نمک که بهتر است بصورت سنگ نمک در آخور مصرف شود به همراه مواد معدنی و ویتامینه و دی کلسیم فسفات به میزان ۱درصد جیره حتما در پرواربندی مورد استفاده قرار گیرد.
تهیه و تدوین: مهندس قاسم خلیل پور